سئوال:
شنیده ام که نوشیدن چای بلافاصله بعد از غذا یا همراه آن (مثلاً در صبحانه)، جذب آهن غذا را کاهش می دهد. می خواستم بدانم آیا نوشیدن دم کرده های گیاهی مثل بابونه و نعنا نیز چنین تاثیری دارند یا خیر؟
پاسخ:
چای دارای ماده ای بنام «تانن» (tannins) است که رنگ و مزه تلخ چای را به وجود می آورد. همچنین «تانن» مانع از جذب آهن غذا به خصوص "آهن گیاهی" می شود.
"آهن گیاهی" که به نام آهن "غیرهم" نیز معروف است، در غذاهای گیاهی مانند حبوبات (نخود، لوبیا و...)، آجیل (بادام، پسته و...)، سبزیجات برگی شکل (مثل اسفناج و جعفری) و ماکارونی و نان های غنی شده با آهن، وجود دارد.
ولی تانن تأثیری در جذب آهن موجود در غذاهای حیوانی (مثل گوشت قرمز، مرغ، جگر، تخم مرغ) ندارد.
دم کرده های گیاهی نیز حاوی تانن هستند، لذا مصرف آنها با غذاهای گیاهی، جذب آهن را کاهش می دهد. ولی یک لیوان دم کرده بابونه یا نعنا خیلی کمتر از یک لیوان چای، دارای تانن است.
همانطور که می دانیم مصرف ویتامین C با غذا، جذب آهن را افزایش می دهد. لذا افزودن آب لیمو ترش به غذا که منبع غنی ویتامین C است، می تواند این تأثیر چای را خنثی کند.
هر چقدر چای پُر رنگ تر باشد، تانن بیشتری دارد. لذا سعی کنید همیشه چای کمرنگ بنوشید.
* هشدار:
به افرادی که گوشت قرمز نمی خورند یا دچار کم خونی ناشی از فقر آهن هستند، توصیه می کنیم که:
1- هیچ وقت بلافاصله بعد از صرف غذا، چای ننوشید و یک تا دو ساعت بعد، چای بنوشید.
2- همیشه از چای کمرنگ استفاده کنید.
3- بهتر است به جای مصرف چای، از یک دم کرده گیاهی کمرنگ، مثل دم کرده بابونه یا گل گاو زبان یا نعناع، استفاده کنید.
4- همراه با غذا از منابع غنی ویتامین C مثل آب پرتقال، لیمو ترش و گوجه فرنگی استفاده کنید.
نیره ولدخانی- کارشناس علوم تغذیه
لیست کل یادداشت های این وبلاگ